Wat wil De Jonge nou?
‘Het is nog niet helemaal helder, maar we zijn in elk geval blij dat hij zijn eerdere uitspraken genuanceerd heeft. De Jonge probeert grip te krijgen op de kosten van het personeel dat niet in loondienst is.
In de media wordt gesproken over maximum tarieven voor zzp’ers…
‘De overheid wil grip krijgen op de flexibilisering, onder andere door de tarieven van zzp’ers en andere flexwerkers, zoals bij uitzenden en detacheren, onder de loep te nemen.’
Worden er zulke hoge tarieven gevraagd?
‘Soms vragen zzp’ers inderdaad meer geld. , Het gemiddelde tarief van verzorgenden ligt rond de 35 euro.’
Maar een zzp’er is toch vrij om te vragen wat hij wil?
‘Op zich wel, maar de vraag is of dat nou wenselijk is. Het gaat hier wel om publieke gelden. Daarom kun je zzp’ers in de zorg niet vergelijken met bijvoorbeeld freelance journalisten of klusjesmannen.’
Er wordt vaak beweerd dat zzp’ers duurder zijn dan vaste medewerkers…
‘Dat is niet zo. Het uurtarief lijkt op het eerste gezicht misschien hoger dan dat van een verzorgende in vaste dienst, maar een zzp’er bouwt geen pensioen op en is niet verzekerd voor arbeidsongeschiktheid. En zzp’ers lopen ondernemersrisico. Dat zit allemaal in dat uurtarief. Als een zzp’er ziek is, krijgt hij niks. In tegenstelling tot vaste medewerkers. En juist dat ziekteverzuim kost werkgevers veel geld. We hebben berekend dat een zzp’er omgerekend net zo duur is als een medewerker in loondienst.’
Wat is dan het probleem?
‘De Jonge wil de toenemende flexibilisering terugdringen omdat het gevaarlijk is als zorginstellingen grotendeels leunen op zzp’ers en flexwerkers. Zorgorganisaties hebben behoefte aan vaste gezichten in een team, zodat bijvoorbeeld werkprocessen binnen zo’n team bekend zijn. Daarnaast is het ook onwenselijk voor de cliënten om steeds andere gezichten te zien, of voor collega-verzorgenden om niet een vast team te hebben. De Jonge is op zoek naar manieren om die vaste teams weer terug te krijgen.’
Wat vinden jullie ervan dat de zzp’er zo in het vizier ligt?
‘We zijn blij dat de groeiende groep zzp’ers nu serieus genomen wordt. Tot voor kort leek de zzp’er de boeman, nu ziet VWS dat de zzp’ers niet het probleem zijn, maar dat ze een symptoom van een ander probleem zijn.’
Namelijk?
‘Slecht werkgeverschap. Vaste medewerkers worden niet zzp’er omdat ze meer geld willen verdienen, ze worden zzp’er omdat ze dan hun eigen tijd kunnen indelen en werk en privé beter kunnen combineren. Ze willen meer autonomie in hun vak en missen vaak waardering als ze in dienst zijn. Als de werkgever beter voor zijn medewerkers zorgt, zullen ze minder vaak geneigd zijn om zzp’er of flexwerker te worden.’
Hoe wil De Jonge dit werkgeverschap verbeteren?
‘Deze rol legt hij nu neer bij de zorgverzekeraars en cao-partijen. Maar dat vinden wij een kwetsbare situatie. Cao-partijen hebben deze problemen veroorzaakt. Bij de onderhandelingen zitten de werkgevers en die hebben het laten liggen. Wat betreft de zorgverzekeraars: De Jonge wil dat zij alleen zorg inkopen bij zorginstellingen die goed werkgeverschap tonen. Maar gaan zorgverzekeraars dit toetsen? Hier is nog niets over bekend. Daarnaast willen zorgverzekeraars de tarieven en de inzet van flex gaan sturen via de inkoop van zorg. Terwijl het werkgeverschap nog niet verbeterd is. De zorgplicht van zorgverzekeraars kan daarmee onder druk komen te staan. Er is meer nodig dan willen flex beperken en een oproep doen aan werkgevers.’