Antwoord wond- en compressiespecialist Jacobine Melis: ‘De belangrijkste reden om te zwachtelen is het terugdringen van oedeem, dat bijvoorbeeld ontstaat door chronische veneuze insufficiëntie. Hierbij wordt vocht en bloed niet meer goed omhoog gepompt, doordat de doordat de kleppen in de aders niet meer functioneren. Door de zwaartekracht blijft het vocht in de enkels staan en is er risico op vochtophopingen in de benen, met kans op complicaties. Het ontstaan van een Ulcus Cruris Venosum (open been) is één van deze mogelijke complicaties.
Jacobine is voorstander van de kleefzwachtels, die na het zwachtelen tot een week op hun plek kunnen blijven zitten. Maar is dat niet onhandig als de cliënt wil douchen? >>
Als iemand veel oedeem in de benen heeft, helpt onder andere (tijdelijk) zwachtelen hiertegen. Zodat je de grootste hoeveelheid vocht in de benen weer omhoog krijgt. Zwachtels hebben een korte rek. Dat betekent dat ze niet erg uitrekken als je eraan trekt. Bij korterek-zwachtels is de druk niet stevig genoeg dat dit schade kan veroorzaken in ligstand, dus als de cliënt gaat slapen. Daardoor moet de cliënt de zwachtels dag en nacht omhouden. Zo blijft de werking de gehele 24 uur per dag optimaal. Op zich doen zwachtels in rust weinig, maar als iemand héél vroeg uit bed is, dan lopen de benen niet weer vol. Of als de cliënt in de nacht een paar keer naar de wc gaat, is het dus beter als de zwachtel om blijft.
Begin bij de kleine teen, als je een been zwachtelt met wasbare korte rekzwachtels. Deze wijziging deed Vilans onlangs in de KICK-protocollen. Jacobine zet vier handige zwachtelweetjes op een rij >>
In therapeutisch elastische kousen (steunkousen) zit zowel lange rek als korte rek elasticiteit verwerkt. Dat betekent dat wanneer je in rust ligt, een te hoge druk op het vaatsysteem krijgt. Dit kan doorbloedingsstoornissen veroorzaken ten gevolge van afknelling. De cliënt met steunkousen kan best een uurtje met de benen omhoog op bed of in een stoel dutten, maar de hele nacht ermee slapen is uit den boze.
Vragen cliënt
Het is logisch dat wanneer een cliënt die normaliter steunkousen draagt, vragen stelt als hij hoort dat hij zwachtels dag en nacht moet dragen, terwijl de steunkousen altijd uit moesten voor de nacht. Als je dit als verzorgende goed kunt uitleggen, geef je de cliënt inzicht in het waarom, en zal hij meer therapietrouw blijven.
Volg Jacobine Pleeg en Juf op Facebook en Insta
Blijf op de hoogte van het laatste nieuws over zwachtelen met de gratis online nieuwsbrief van TVV voor verzorgenden >>
