Een deel van zorgverleners die besmet waren met COVID-19 heeft last van langdurige klachten, blijkt uit de meldingen die binnenkomen bij het meldpunt. Klachten van long covid zijn bijvoorbeeld gebrek aan energie, vergeetachtigheid (brain fog), kortademigheid, hardkloppingen en hoofdpijn. ‘Maar er zijn ook meldingen van zorgverleners met zenuwpijn en PTSS’, vertelt Danielle van Essen, woordvoerder van FNV Zorg & Welzijn, ‘Er zat ook iemand bij die zeven maanden na de besmetting niet kon praten, en dit opnieuw moest leren met een logopedist.’

Jonge zorgverleners

De meeste melders werken in het verpleeghuis (21%), 9 procent is werkzaam in de thuiszorg. De grootste klappen vielen in de leeftijdscategorie 41-60 jaar (57%). Maar opvallend zijn de jonge zorgverleners met long covid: 27 procent van de melders is tussen de 26-40 jaar oud.

Baan kwijtraken

Bijna zevenhonderd van de zorgverleners die zich meldden bij het meldpunt raakten aan het begin van de coronacrisis in maart/april 2020 besmet. Zij zitten inmiddels bijna twee jaar thuis door long covid klachten, aldus FNV. Dat betekent dat zij tegen de WIA (voorheen WAO) grens zitten. Ze zullen een uitkering moeten aanvragen en deels of volledig afgekeurd worden. Hierdoor neemt hun inkomen met 30-50% af.
Onterecht, vindt de vakbond. ‘Deze zorgverleners zijn ontzettend waardevol, dus het is doodzonde als ze hun baan in de zorg kwijtraken’, stelt Van Essen. ‘Daarnaast is er veel onbekend over het ziekteverloop van long covid. Wij pleiten ervoor dat de ziektetermijn van deze groep verlengd wordt, zodat zij langer de tijd hebben om te herstellen en terug te keren naar de arbeidsmarkt. Want dat hoor ik van alle melders: “Ik wil niets liever dan morgen weer aan de slag gaan.”’

Financiële compensatie

Voor dit herstel is behalve rust vaak revalidatie in de vorm van fysiotherapie, ergotherapie of logopedie nodig. Zaken waarvoor niet alle verzorgenden voldoende verzekerd zijn. ‘Een zorgverlener met long covid vertelde me dat ze vroegtijdig gestopt is met haar revalidatie, omdat ze niet elke week haar fysio kan betalen’, vertelt Van Essen. ‘Het is zo schrijnend. Deze mensen stonden op het hoogtepunt van de pandemie aan de frontlinie, vaak met onvoldoende beschermende middelen. Hierdoor zijn veel van hen hoogstwaarschijnlijk op het werk besmet geraakt. En nu hiervoor de dubbele prijs moeten betalen –hun gezondheid én hun inkomen- staan ze alleen. Daarom vinden we dat er ook financiële compensatie voor deze mensen moet komen.’

Serieus nemen

Op de werkvloer is vaak weinig begrip voor verzorgenden met long covid klachten, blijkt uit onafhankelijk onderzoek door antropoloog Stella Jonkhout, in opdracht van FNV. De reden: onbekendheid rondom long covid en de bijbehorende klachten. De druk om snel weer te werken is daarom hoog, vertelt Van Essen. ‘Dit is aan de ene kant begrijpelijk met de hoge tekorten. Maar een verzorgende die ziek thuis blijft, doet dat niet voor niets. Verzorgenden zijn bij uitstek mensen die over hun eigen grenzen gaan om er te zijn voor hun cliënt en collega. Als zij op de rem trappen, omdat ze het fysiek en psychisch niet aankunnen, dan moet je dat héél serieus nemen.’

Goede begeleiding

Gelukkig zijn er ook zeker werkgevers die hun zorgmedewerkers wél de tijd en ruimte geven om te herstellen, haast Van Essenen zich te zeggen: ‘Zij begeleiden hun zorgverleners goed in het ziekteproces. Erkenning van de klachten, goede begeleiding en waar mogelijk tegemoetkoming in de terugval aan inkomsten zijn hierbij het allerbelangrijkste.’

Aankaarten bij minister

Deze week besprak FNV-vicevoorzitter Kitty de Jong deze problematiek met minister Helder voor Langdurige Zorg & Sport. Dit deed zij samen met vijf zorgverleners met long covid. ‘De minister heeft aandachtig geluisterd en erkend dat er een probleem is, waar iets aan moet gebeuren. Maar concrete toezeggingen deed ze niet’, vertelt Van Essen hierover. ‘Wanneer er meer duidelijk zal worden, weten we niet.’

Klik hier voor het meldpunt >>