Ik ben verzorgende in hart en nieren, hou ontzettend veel van mijn werk. Altijd zei ik “ja” op extra diensten en ook buiten werktijd bleef mijn werktelefoon aan. Dan checkte ik de berichten, of mijn mailbox. Bij calamiteiten werd ik gebeld door cliënten: “De zorg is er nog niet.” Ik vond het niet erg dat ze me belden, voelde me heel betrokken. Ik had 32 contracturen, maar ging daar eigenlijk bijna altijd overheen: meestal werkte ik 40 uur, soms 45 uur.
Grenzen overschrijden
2,5 jaar geleden ging het de verkeerde kant op. Ik overschreed constant mijn grenzen: zei “ja” op een dienst, terwijl het eigenlijk beter was als ik mijn rust nam. Dat overschrijden van mijn grenzen zorgde voor stemmingswisselingen: ik had snel een kort lontje, was gespannen en emotioneel. Ik ben naar mijn teamleider gestapt en heb aangegeven dat ik moe was, dat het niet goed ging. Mijn teamleider zei op haar beurt dat er iets mis was met mijn manier van communiceren, omdat ik soms prikkelbaar reageerde op een collega. Terwijl ik niet zomaar prikkelbaar was, ik was gewoon overbelast. Mijn klachten werden niet serieus genomen, want ik moest van mijn werkgever door blijven werken.
Ik ging er vanuit dat mijn werkgever wel wist wat goed voor me was. Ik heb het beste voor met mijn cliënten en probeer zo goed mogelijk voor ze te zorgen. Ik ging ervan uit dat mijn werkgever ook goed voor míj zou zorgen. Maar dat viel tegen. Mijn klachten werden intussen erger. Ik voelde me opgejaagd en kon me niet ontspannen, voelde constant stress en vergat veel. Ik sliep slecht door dat onrustige gevoel, daar heb ik nu nog steeds last van. Uiteindelijk stuurde mijn werkgever me naar de cursus Zorg voor de Zaak, waar ik therapie kreeg en tips om beter voor mezelf te zorgen. Maar het hielp niet.
Eigenlijk was de enige oplossing om op dat moment rust te hebben en te stoppen met werken. “Waarom heb je je in die tijd niet ziek gemeld?” vraagt mijn psycholoog me nu. Omdat dat niet in mijn aard ligt. Ik voel me verantwoordelijk voor mijn cliënten en vertrouwde blind op mijn werkgever. Intussen kreeg ik steeds andere leidinggevenden en moest ik dus steeds opnieuw mijn verhaal doen en aangeven dat ik tegen mijn grenzen aanliep. Gelukkig waren mijn collega’s heel lief, ik heb nul negatieve reacties gehad. Dat was heel fijn.
Bedrijfsarts
Na twee jaar kwakkelen vroeg ik een gesprek aan met de bedrijfsarts en die sprak de magische woorden: “Nu is het genoeg, je gaat de ziektewet in.” Dat was in augustus 2019. Ik voelde mij rot, want ziek thuiszitten ligt niet in mijn aard. Maar ik was ook opgelucht: eindelijk iemand die me begreep en zei dat ik me niet meer hoefde te bewijzen.
Niet helpen bij coronacrisis
Inmiddels zijn we ruim een jaar verder en werk ik nog steeds niet. Ik krijg therapie en zet steeds kleine stapjes vooruit. Ik leer om beter voor mezelf te zorgen en mezelf op nummer 1 te zetten. En dat betekent ook dat ik op mijn handen moet zitten nu de zorg schreeuwt om extra handen. Ik zie de schrijnende beelden op tv, ik weet dat ik overal met open armen ontvangen zou worden. En ik wíl ook dolgraag helpen. Maar het kan niet. Ik moet eerst mezelf helpen. Ik vind het erg moeilijk om voor mezelf te kiezen, omdat ik dat ook niet gewend ben. Het is frustrerend om aan de zijlijn toe te kijken, terwijl je wilt werken. “Wat zijn je hobby’s?” vroeg de psycholoog me. Ik had geen antwoord, want ik héb geen hobby’s. Want ik was altijd met mijn werk bezig. En da’s niet gezond.
Hopelijk kan ik ooit weer aan de slag in de zorg, want daar ligt mijn hart nog steeds. Maar ik heb wel mijn lessen geleerd: voortaan houd ik me aan de contracturen. En buiten werktijd gaat de werktelefoon uit. Daarnaast zal ik beter op mijn lichaam letten, want die gaf de grenzen duidelijk aan: ik voelde me doodmoe en gespannen. Ik schaam me voor mijn burn-out, ik ben bang dat mensen me als zwak zullen bestempelen. Straks wil niemand me meer aannemen, als ze weten dat ik een burn-out heb gehad. Aan de andere kant: er zijn zoveel verzorgenden die een burn-out hebben gehad, dus zo gek is het nou ook weer niet.
Tips voor verzorgenden
Door mijn verhaal te doen hoop ik dat zij zich minder alleen voelen en dat ze goed voor zichzelf zorgen. Maar ik hoop vooral dat werkgevers dit serieuzer gaan nemen. Ik heb al hun adviezen opgevolgd, terwijl ik door bleef werken. Terwijl het enige goede advies was: rust. Heb je symptomen van een burn-out? Ga dan in gesprek met je teamleider en vraag een gesprek aan met de Arbo-arts. En als ze je klachten niet serieus nemen, neem dan jezélf serieus: meld je direct ziek. Want als je eenmaal over het randje bent, duurt het lang voordat je weer de oude bent. Kijk maar naar mij.