Wat is een bewegingsagoog eigenlijk?
‘De officiële uitleg is: iemand die zich bezighoudt met het organiseren, ontwikkelen en aanbieden van een sport- en bewegingsaanbod voor mensen met een beperking op lichamelijk, sociaal of cognitief gebied.’
Dat klinkt vaag…
‘Snap ik. Eigenlijk houdt mijn werk in dat ik mensen in het verpleeghuis in beweging houd. Als iemand bijvoorbeeld klaar is met de behandeling bij de fysiotherapeut, dan kan hij doorverwezen worden naar mij om te blijven trainen. Dat doe ik een-op-een, maar ook in groepjes. Ik probeer af te wijken van de gebaande paden zoals een ballon overslaan of bal overgooien. Maar originele invalshoeken te bedenken…’
Zoals?
‘Iemand met een knots laten meppen op een skippybal. Of met een wandelstok bekertjes van de grond rapen. Of touwtrekken met de benen. Er is zoveel meer dat je kunt gebruiken bij leuke oefeningen. Dat verrassingseffect is juist leuk. Soms komt een bewoner bij me met glimmende ogen en de vraag: “Joël, wat heb je nu weer bedacht?”’
Je video’s zijn succesvol, het filmpje waarop je een bellenblaas voor een ventilator houdt, terwijl bewoners met een tennisracket meppen naar de bellen bereikte via onze Facebookpagina bijna 200.000 mensen. Wat is het geheim?
‘Ik denk dat de oefeningen er verrassend uitzien. Terwijl ik simpele materialen gebruik: een vuilniszak, koffiebekertjes, een wandelstok… En we hebben vaak lol erbij, wat de kijker ook leuk vindt. Ik sta ook echt náást de bewoner, we doen samen iets leuks, in plaats van dat ik beweegopdrachten geef. Ik benader ze eerder als vriend, als maatje. Ik wil ook altijd weten wie ik voor me heb: wat hadden ze voor werk? Waar komen ze vandaan? Als ik iemand wil verleiden tot bewegen zeg ik ook nooit: “Hey, ga je mee sporten?” Want dan hoor je algauw: “Wat denk je zelf? Ik ben tachtig, ik heb mijn hele leven al gesport.” Maar als ik zeg: “Hey, loop je even mee, ik heb wat leuks.” Dan is de bewoner nieuwsgierig en loopt hij vanzelf mee. Verder laten de video’s zien dat je met ouderen echt niet per se rustige, voorspelbare beweegoefeningen hoeft te doen. Het mag er best wild aan toe gaan.’
Krijg je ook wel eens negatieve reacties op je video’s?
‘Soms. Bij de bellenblaas zeiden mensen dat het voor gladheid kon zorgen. Of dat de bellen vlekken in kleding kunnen geven. Of bij een andere video zeiden mensen dat we moesten oppassen dat we het schilderij op de achtergrond niet zouden beschadigen. Dan denk ik: wat kan mij dat schilderij schelen? We bewegen en de bewoner heeft lol. Als je zo in beperkingen denkt, dan kun je niks leuks meer doen.’
En de positieve reacties?
‘Oh die zijn zó geweldig om te lezen. En te zien, want ik krijg ook filmpjes van mensen die mijn oefeningen nadoen. Er is een video met een vuilniszak vol lucht. Je legt er een bal op en de cliënt moet met zijn handen op de vuilniszak duwen om de bal te mikken in een mand. In het begin doen ze dat altijd veel te hard en schiet de bal tegen het plafond. Iedereen lachen. Die lol alleen al is toch geweldig? Overigens zit er ook altijd een idee achter zo’n oefening, het is niet alleen maar ‘lang leve de lol’. Ik train de grove of fijne motoriek, of de hersenactiviteit. Het is mooi om te zien dat ik anderen kan inspireren.’
Wilde je altijd al met ouderen werken?
‘Nee, want ik had geen idee dat het zo’n geweldige doelgroep is. Ik werkte eerst in de jeugdzorg met jongeren. Maar merkte dat die doelgroep niet echt bij me past. Via via kwam ik in contact met de ouderenzorg, en nu vind ik het de mooiste baan die er is. De verschillende ziektebeelden zijn erg interessant. Elke bewoner is anders, en elk ziektebeeld kan zich op een andere manier bij iemand uiten. Je kunt geen standaard riedeltje doen, je moet de cliënt echt leren kennen en hierbij aansluiten.’
Heb je een voorbeeld?
‘Een bewoonster was vroeger kapster, en zij vindt de activiteit met de föhn en de tafeltennisbal geweldig. Ook merk je bij mensen met dementie dat ze bepaalde handelingen nooit vergeten. Geef iemand een fietspomp en hij zet netjes zijn voeten erop en begint te pompen. Of de meneer die vroeger veel heeft gebiljart: als je hem een keu en een krijtje geeft, begint hij direct keurig het topje te krijten. Ik ga ook wel eens met wasmand met schone theedoeken op de bank zitten naast iemand, en begin met vouwen. “Zal ik je helpen?” vraagt de bewoner dan. Dat is óók bewegen. Verder geeft het een kick als je iemand die nooit van zijn kamer afkomt, opeens met plezier naar je toekomt om te bewegen.’
Blijd op de hoogte van interessant nieuws voor verzorgenden met de gratis online nieuwsbrief van TVV voor verzorgenden >>
Werk je ook veel samen met verzorgenden?
‘Sinds kort loop ik mee met de ochtendzorg om te zie hoe iemand bijvoorbeeld wordt gewassen. Wordt er veel overgenomen door de zorg, of kan de bewoner ook dingen zelf? Omdat ik de bewoners op een andere manier ken, weet ik ook wat over hun beweegmogelijkheden. De verzorgende geeft mij weer belangrijke achtergrondinformatie over de bewoner. Zo versterken we elkaar met elkaars kennis.’
Wat kunnen we nog van je verwachten in 2022?
‘Ik ga verder met het uploaden van video’s op mijn Instagrampagina, dat zijn er nu ongeveer twee per week. Ik zou graag een keer met de ouderen naar het zwembad gaan, want daar kun je ook zoveel leuke activiteiten doen. Verder droom ik ervan om een boek te maken. Dat moet een soort receptenboek met beweegactiviteiten worden. Het lijkt me fantastisch om anderen zo nog meer te inspireren.’
