Wat is een zorgreservist precies?

‘Een voormalige zorgprofessional, die nu in een andere functie of sector werkt, of met pensioen is. Zorgreservisten hebben een relevant diploma en praktijkervaring in de zorg. We hebben nu ruim 2400 zorgreservisten met diverse achtergronden: verzorgenden, verpleegkundigen, artsen, medisch specialisten, helpenden… Maar de grootste groep bestaat uit verzorgenden en verpleegkundigen. Wat ze gemeen hebben is dat ze klaarstaan om te ondersteunen als de zorg in het geding komt tijdens een noodsituatie.’

Hoe is het idee voor de Nationale Zorgreserve ontstaan?

‘Tijdens de coronapandemie waren er veel mensen die aangaven dat ze wilden helpen in de zorg. Daaruit ontstond het initiatief Extra Handen voor de Zorg. Vervolgens is in de Tweede Kamer via een motie besloten om een Nationale Zorgreserve op te richten: een landelijk netwerk van (voormalige) zorgprofessionals die bij hoge nood kunnen bijspringen, gefinancierd door VWS. Tijdens de pandemie waren we druk bezig om zorgverleners in contact te brengen met zorgorganisaties. Nu zijn we dit duurzaam aan het inrichten, zodat deze mensen paraat staan bij een volgende noodsituatie.’

Aan wat voor noodsituaties moeten we dan denken?

‘Bijvoorbeeld een overstroming, lokale uitbraken van covid of een ander virus, of een brand. Onlangs hielpen we een zorgorganisatie waar onverwachts drie collega’s kort na elkaar kwamen te overlijden. Dat zijn situaties waarbij de continuïteit en kwaliteit van zorg in het geding kan komen, en zorgreservisten kunnen bijspringen.’

Er is enorm personeelsgebrek, is er niet overal een soort noodsituatie?

‘Zorgreservisten zijn er niet om reguliere tekorten op te vangen. Aan alle zorgorganisaties die ons inschakelen vragen we of zij alles hebben geprobeerd om zelf de gaten op te vullen. Hebben ze bijvoorbeeld een uitzendbureau of zzp’ers geprobeerd in te schakelen? Zo niet, dan moeten zij dit eerst doen, voordat wij in beeld kunnen komen.’

Hoeveel aanvragen krijgen jullie?

‘We hebben nu zo’n vijf hulpaanvragen openstaan waarvoor we zorgreservisten inzetten. Het verschilt per week hoeveel aanvragen we binnen krijgen: de ene week zes, de andere week is het stil. Het wisselt per aanvraag hoe lang een zorgreservist bijspringt, maar ze zijn inzetbaar voor kortdurende hulp met een duidelijk einde. Meestal een of twee maanden.’

Waar moet je als zorgreservist aan voldoen?

‘Als je je aanmeldt gaan we persoonlijk met je in gesprek. Je moet dus een relevant diploma hebben en praktijkervaring in de zorg. Verder krijg je veel eigen regie: je bepaalt zelf of je ja zegt tegen een hulpvraag, en spreekt zelf af met de zorgorganisatie hoe je dat samen doet. Daarnaast werken we met afgebakende takenpakketten en kies je als zorgreservist zelf  voor welk takenpakket je inzetbaar bent. Verder draag je als zorgreservist nooit eindverantwoordelijkheid.’

Hoeveel uur werkt een zorgreservist?

‘Dat stem je af met de zorgorganisatie. Een aantal zorgreservisten wil op regelmatige basis een aantal uur bijspringen, maar dat kunnen wij niet garanderen. We zijn afhankelijk van wat de zorgorganisaties willen. Overigens is dit geen vrijwilligerswerk. Een zorgreservist wordt betaald conform de cao. We bieden zorgreservisten ook de gratis mogelijkheid om bevoegd en bekwaam te blijven en geven trainingen over verdiepende onderwerpen.’

Wat is de reden om zorgreservist te worden?

‘De meeste mensen geven zich op omdat hun zorghart blijft kloppen. Ze zijn bereid om in tijden van nood mensen niet in de kou te laten staan, willen helpen. Het is mooi om te zien dat we zorgorganisaties zo kunnen bijstaan.’