Dat blijkt uit onderzoek bij achttien ouderen in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg en één in het Radboudumc in Nijmegen. Geriater Ralf Vingerhoets: ‘Bij ouderen die kwetsbaar zijn omdat ze meerdere aandoeningen hebben, zie je vaak dat ze bij ons komen met acute verwardheid, een zogenoemd delier, of omdat ze gevallen zijn. We kijken dan altijd heel breed waardoor dat komt. In zo’n onderzoek nemen we van alles mee: lichamelijke kwalen, mentale verandering en omgevingsveranderingen. Hier is ook het lichamelijk en aanvullend (onder meer bloed) onderzoek op gericht. Vaak blijkt dat er een infectie is. Maar al deze patiënten hadden niet de gangbare symptomen van een coronabesmetting, zoals koorts en ademhalingsproblemen. Toch bleken ze besmet.’

Een voorbeeld is de 82-jarige Parkinsonpatiënt die binnenkwam op de SEH omdat hij cognitieve stoornissen ontwikkelde: hij had voor het eerst hallucinaties, waarbij hij zijn buurvouw met een andere hond zag wandelen en hij kon gebeurtenissen niet goed meer onthouden. Drie dagen later consulteerden hij en zijn vrouw de huisarts omdat hij voor het eerst koorts kreeg (tot 38,5 C). Hij raakte gedesoriënteerd in plaats en tijd en werd motorisch onrustig, waardoor hij uit zijn stoel viel. De huisarts zag een zieke, niet-kortademige patiënt, met een lage systolische bloeddruk van 100 mmHg, een onregelmatige pols van ongeveer 90 slagen/min en een zuurstofsaturatie van 95% met een ademfrequentie van 17/min. Deze stuurde de patiënt in naar de afdeling Geriatrie, met als werkhypothese een ‘val en delier bij een urosepsis’. Uiteindelijk werd hij positief getest op COVID-19, zonder dat hij strikgenomen aan de COVID-19-protocolcriteria van het Radboudumc voldeed (koorts en/of luchtwegklachten).

Deze patiënt is een van de negentien patiënten die a-typische COVID-19 klachten had, maar het coronavirus wel onder de leden had. Van deze patiënten had 79 procent last van verwardheid (delier), 32 procent van vallen en 68 procent van benauwdheid (dyspneu). Dit was voor de onderzoekers van Radboudumc en ETZ genoeg reden om hun collega’s op deze symptomen attent  te maken. Vingerhoets: ‘Elke kwetsbare oudere die tijdens de pandemie binnenkomt met aanknopingspunten voor een infectie, testen we nu ook op corona. Ook als daar geen directe aanwijzingen voor zijn. Want bij deze groep is de uiting van ziekte dus anders dan bij niet kwetsbare patiënten. En in het begin zijn de symptomen misschien minder ernstig, maar het verloop is bij hen juist vaak veel heftiger. Met name bij oudere mannen zijn longproblemen bij corona vaak fataal, dus het is heel belangrijk de besmetting zo vroeg mogelijk te ontdekken en heel alert te zijn.’

Vervolgonderzoek is voorlopig niet gepland. Wel wordt door het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) een onderzoek naar het ziekteverloop onder 70-plussers gestart. Vingerhoets: ‘Dat is een veel breder en langlopend onderzoek, waar meer informatie over het ziektebeloop uit gaat volgen.’ De onderzoeksresultaten zijn als klinische les gepubliceerd op de site van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.