De 86-jarige meneer Van Vliet heeft beginnende dementie. Hij woont op de verpleegafdeling van een groot verzorgingshuis. Vanaf het begin plast hij regelmatig in een plant die op de gang staat. Dat kan natuurlijk niet, de planten worden weggehaald. De heer Van Vliet plast vanaf dat moment vaker in een hoek van de gang. Hiervoor krijgt hij regelmatig een standje. Daardoor wordt hij boos en gooit hij kwaad zijn pet weg, om vervolgens vloekend naar zijn kamer te lopen. Het team besluit om hem incontinentiemateriaal te geven, sinds de plant weg is moet er regelmatig worden gedweild. Dat zorgt voor extra werk en daarbij is het gewoon vies. Andere bewoners storen zich ook aan dit gedrag. Vanaf het eerste moment dat men aankwam met incontinentiemateriaal, zijn er enorme escalaties geweest. Veel agressie bij hem en regelmatig strijd tussen de verzorgenden en meneer. Al met al een onplezierige situatie op de afdeling. Vooral voor de heer Van Vliet! We zijn met het team bij elkaar gekomen om stil te staan bij zijn gedrag en onze reacties daarop.

Voor wie een probleem?

• Wat is hier het probleem: Meneer Van Vliet plast niet op het toilet, maar in een plant of in een hoekje van de gang.
• Voor wie is dit een probleem: voor iedereen, behalve voor meneer Van Vliet
• Wie moet er van gedrag veranderen: het is geen probleem voor meneer Van Vliet, hij hoeft niet te veranderen. Het is vooral een probleem voor de verzorgenden, zij zullen moeten veranderen.

Het team kreeg van mij de opdracht om ‘out of the box’, creatief te gaan denken. Als het voor deze meneer geen probleem is om in de hoek van de gang te plassen, hoe kunnen wij er dan voor zorgen dat hij dit gewoon kan blijven doen? Hoe kunnen wij er ook voor zorgen dat wij geen extra werk meer hebben? Mede door deze benadering ontstond er een levendig gesprek tot een van de deelnemers vroeg: ‘Thuis plaste hij nooit op de gang. Hoe komt het dat hij hier niet op de wc plast?’

Beroep

Toen men zijn dossier er nog eens bij haalde, werd duidelijk dat meneer Van Vliet vroeger boer was geweest! Deze informatie was het begin van de oplossing. Een boer is gewend buiten te plassen, gewoon omdat hij veel buiten werkt. Vanaf het moment dat hij op een gesloten afdeling woonde, was dat voor hem eigenlijk niet anders. In zijn beleving was hij nog gewoon boer. Als hij buiten zijn kamer was, moest hij wel eens plassen en deed hij dit tegen een plant of in een hoekje.

Speciale boom

Uiteindelijk kwam er een bijzondere oplossing voor het probleem van de verzorgenden. Er is een 2,5 meter hoge boom geschilderd op een stuk triplex. Hierin is een rond gat gezaagd met daarachter een emmer. Deze staat in een hoekje, uit het zicht, op de gang. Meneer Van Vliet plast nu ‘tegen’ de boom, door het gat, zodat zijn urine wordt opgevangen in de emmer. Hij doet dit zo goed en zo kwaad als hij kan, hij vindt het leuk om precies te richten. Hij is er iedere keer weer trots op als dit hem is gelukt.

Probleem van de hulpverleners, de andere bewoners én de heer Van Vliet opgelost! Hij hoeft geen incontinentiemateriaal meer aan, hij hoeft niet meer boos te worden en zijn gedrag wordt volledig geaccepteerd.

Deze casus komt uit dit boek >>