Toen Stella Salden -voorzitter van vakbond NU91- bij talkshow Op1 onze enquête-uitslag aanhaalde waaruit blijkt dat veel verzorgenden worstelen met geldzorgen, kreeg ze direct lik op stuk van Tijs van den Brink: ‘Is dat niet omdat ze parttime werken?’
Deeltijdprinses
Hij leek bekend te zijn met onze enquête, waaruit blijkt dat veel verzorgenden (40%) een contract van 17-24 uur hebben. Natuurlijk, als je meer werkt, verdien je meer geld. Maar valkuil is om je hierop dood te staren en te concluderen dat verzorgenden misschien niet de ‘deeltijdprinses’ moeten uithangen en ‘gewoon’ meer moeten werken.
Had Tijs zich iets meer verdiept in de resultaten, dan had hij ook gelezen waaróm de meeste verzorgenden niet 36 uur per week werken. Meer dan de helft zegt dit fysiek niet aan te kunnen. Het ziekteverzuim in de zorgsector is niet voor niets hoog (bijna 8%). Verzorgenden in de vvt stonden aan het begin de coronacrisis achteraan bij het uitdelen van de pbm, veel van hen kampen dankzij hun besmetting uit die eerste golf nu met long covid.
Daarnaast is bijna de helft van de verzorgenden ook mantelzorger. Je weet wel, dat onbetaalde baantje waarmee gemeenten tussen 36 tot 58 miljoen euro besparen. Je kunt dan zeggen: ‘Kom op verzorgende, zeg eens wat vaker nee. En laat die mantelzorgklus aan je familie over, in plaats van dat jíj jezelf weer eens wegcijfert.’ Maar dankzij het feit dat verzorgenden de neiging hebben om zichzelf niet op nummer 1 te zetten, is het zorgsysteem (nog) niet ingestort. Hun zorghart, onmetelijke liefde voor de cliënt en loyaliteit naar collega’s, houdt hen in die zin eigenlijk gevangen. En daarvan wordt gretig gebruikgemaakt.
Veel verzorgenden zijn 50+, hun lichaam (en geest) zijn versleten door de jarenlange werkdruk en het gevoel van onderwaardering. We mogen blíj zijn dat ze zich die 24 uur per week nog uit de naad willen werken. Extra werken loont overigens niet altijd, als je kijkt naar toeslagen die ze vervolgens mislopen.
Versnipperde diensten
Verzorgenden die in de enquête aangeven wél een groter contract te willen, krijgen dat 9 van de 10 keer niet. Omdat om diverse redenen kleine contracten geven nog steeds eerder regel dan uitzondering lijkt. Daarnaast geven veel verzorgenden aan evengoed veel meer uren te draaien dan hun contract aangeeft. Maar nog íets van zeggenschap over dit extra werken te willen hebben. In plaats van dan ze zich hierin totaal vastleggen. En: in de thuiszorg werk je meestal versnipperde diensten. Een werkweek van 24 uur is over 5 dagen verdeeld. En wie wil er nou 36 uur in 7 dagen werken??
De kleine contracten lijken een bliksemafleider te worden van een groter probleem: het loon. Als een zij-instromer minder verdient dan haar zoon die met kerst extra werkt bij de Albert Heijn, dan gaat er iets mis. Als een kwart van de verzorgenden tussen de 10-15 euro BRUTO per uur verdient, dan klopt er iets niet.
Het laatste woord is aan de verzorgenden, die in het open reactieveld van de enquête een toelichting gaven bij waarom ze geen groter contract willen:
– ‘Als alleenstaande ouder heb ik ook nog een kind op te voeden’
– ‘Mijn werk put mij geestelijk uit’
– ‘Nu word ik regelmatig al 40 uur of meer ingeroosterd. Als ik meer contracturen heb, ben ik bang dat ik nog meer uren ingeroosterd word…’
– ‘Zorg is zwaar zowel fysiek als mentaal. Dit omdat er veel collega’s ermee stoppen en geen nieuwe collega’s voor terugkomen.’
– ‘Ik ben doodmoe’
Het verhaal van de versnipperde diensten in de thuiszorg klopt heel goed, niet alleen in de thuiszorg. 24-uurs contract wordt als een groot contract gezien en benoemd i.p.v. parttime. Daarnaast zijn de werkgevers bezig om te bezuinigen door zo min mogelijk gebroken diensten te willen, met als consequentie dat je idd 5 dagen ingeroosterd wordt met een parttime baan en dan nog je contracturen niet haalt. Theorie van kantoor en de praktijk van de vloer verschillen behoorlijk. Er wordt doorlopend een emotionele oproep gedaan om collegiaal in te vallen bij ziekte/vakantie. Je moet dus heel goed je eigen grenzen kennen en bewaken, en tegelijkertijd goed bedenken dat je niet meer hoeft te doen dan je contracturen werken.
Ziekte en vakantie is een werkgeversprobleem dat niet met overuren draaien alleen op te lossen is.
We zijn en blijven als zorgverlener aan het bed een ondergewaarde beroepsgroep. De enigen die hier in verandering in kunnen brengen zijn wij zelf. Wij moeten stoppen met gaten opvullen ten koste van onszelf. We moeten ons meer laten horen en actie voeren. Kijk naar de boeren, NS personeel, koffergooiers op de luchthaven, etc. Alleen als de bevolking er hinder van ondervindt word je gehoord. Anders kun je verrekken.
Wat Alida hierboven beschrijft klopt als een bus, zo ervaar ik het ook. Het draaien van gebroken- en onregelmatigheidsdiensten vraagt veel van ons zowel op fysiekvlak als op mentaalvlak. Daarnaast is het inderdaad zo, dat je met een contract van 24 uur minimaal 5 dagen gebonden bent door je werk en en bij nog meer uren wordt er verwacht dat je ook 3 of 4 weekenden per maand werkt ipv om en om een weekend.
Wie wil dit nu?
Dat betekend dat je geen tijd meer hebt voor sociale contacten!!!
Dit mag best eens naar buiten gebracht worden! Mensen die niet in de wijk werken hebben hier geen idee van.
De meesten van ons zouden allemaal
8-urige werkdagen willen hebben. Dan is 24 uur per week werken voor de meesten geen probleem en een dag meer ook niet.
Misschien moeten we zelf flink protesteren, geen diensten meer opvullen, niet meer werken dan onze contracturen, zodat duidelijk wordt, dat de maat vol is en laten horen dat we het er niet mee eens zijn!
Ik lees net een artikel dat er (waarschijnlijk) weer bezuinigd gaat worden in de zorg!
Werkelijk niet te geloven!