Vandaag moest ik hard huilen en op de een of andere manier blijven de tranen komen. Dat zal enigszins te maken hebben met mijn coronahoofd, maar komt vooral door het rapport van de OvV. Er staan conclusies in die voor mij en vele anderen totaal niet verrassend zijn. Het brengt ook pijnlijke herinneringen naar boven.

Sluiting verpleeghuizen

Aan hoe op die beruchte donderdagavond in een persconferentie werd aangekondigd dat vanaf de volgende dag verpleeghuizen op slot zouden gaan. Zonder dat veel mensen afscheid konden nemen van hun geliefde in dat verpleeghuis, want op dat moment golden er veelal bezoektijden in de middag.

Hoe ik vervolgens twee keer per week onder het raam van mijn opa’s appartement in het woon- zorgcentrum stond om hem moed in te spreken. Eerst probeerde ik hem te bellen. En anders probeerde ik zijn aandacht te trekken door met een uitrekstok op zijn raam te tikken. Vaak hielden verzorgenden zijn telefoon aan zijn oor. Ik ben hen nog steeds dankbaar hiervoor.

Sippe opa

Hoe ik steeds een pakketje met vers gesneden fruit, bemoedigende brieven en zijn krant afgaf aan de beveiliger die de ingang bemande. Hoe sip mijn opa klonk, hoe hij de grip op de dagen verloor omdat hij vaak dag in dag uit op zijn kamer at. Geen ritme meer van zijn bezoekers die hem op vaste dagen bezochten. Het moed inspreken: ‘Het komt echt goed, opa, hou nog even vol. Straks lopen we weer lekker in het bos.’ Ondertussen denkend: waarom moet hij eigenlijk volhouden? God weet hoe lang dit gaat duren en hij is 98 jaar. Als hij er geen zin meer in heeft, mág hij gaan. En dan weer overstuur raken, want je wilt niet dat zijn laatste weken verstrijken zonder dierbaren aan zijn zijde en zonder nog één keer te wandelen door Het Coulster.

Machteloosheid

De euforie als ik hem buiten op het terras achter een witrood lint zag zitten. Met enig geschreeuw was er een soort gesprek te voeren. Maar ook de machteloosheid als ik zag dat zijn pet niet goed op zijn hoofd zat, of hij zich geen raad wist met het rietje van zijn drinken. Niet even kunnen helpen om zijn jas goed te doen…

En dan zegt Hugo de Jonge dat er heus wel aan de verpleeghuizen werd gedacht, want ze gingen al vrij snel na de start van de coronacrisis op slot… Is dat oog hebben voor de situatie in verpleeghuizen? Het was traumatisch, voor alle partijen.

Geen stille ramp

De ‘stille ramp’ waar het OvV het over heeft was echt niet zo stil. Verschillende partijen trokken aan de bel. Schrijnende berichten over familieleden die geen afscheid konden nemen van hun naasten vonden algauw hun weg naar de pers. Zelf gaf ik een interview aan De Telegraaf waarin ik stelde dat mijn opa nog eerder doodging van de eenzaamheid, dan door corona. In augustus 2020 bracht Tijdschrift voor Verzorgenden de resultaten van een enquête waaraan bijna 1000 verzorgenden werkzaam in verpleeghuis en thuiszorg deelnamen. 93 procent gaf aan zich niet gezien of gehoord te voelen door de regering en het RIVM. ‘Gooi die verpleeghuizen maar dicht en zoek het verder uit’, schreef een verzorgende. Dát was het gevoel waarmee de overheid de zorgverleners van de kwetsbaren in de samenleving achterliet. Ik verdedigde deze boodschap samen met verzorgende Joyce in De Vijf Uur Show. Nee, stil was het niet. Alleen was de boodschap aan dovemansoren besteed.