Dit adviseert wondverpleegkundige Jacobine Melis. Op onder andere Instagram zet zij als Jacobine Pleeg en Juf tips voor goede wond- en compressiezorg. Daarnaast geeft zij met haar bedrijf Ontplooi trainingen aan verzorgenden en verpleegkundigen. Zij adviseert om alleen benen te zwachtelen als er een officiële diagnose is gesteld door een arts. ‘Bij een op de zes 55-plussers is er sprake van perifeer arterieel vaatlijden’, vertelt Melis, ‘hoe ouder je wordt, des te groter de kans op dit vaatlijden. Er wordt vermoed dat een op de drie 75-plussers hier last van heeft.’ Dit betekent dat de slagaders zo vernauwd kunnen zijn, dat het bloed er minder makkelijk doorheen gaat. Melis: ‘Zwachtelen kan dan funest zijn: door de druk kunnen de slagaders dichtgedrukt worden, waardoor er kans op afsterven is.’

Enkel-arm index

Het is dus belangrijk dat wanneer een arts heeft vastgesteld dat er gezwachteld moet worden –omdat iemand bijvoorbeeld last heeft van vocht in de enkels – dat bekend is of de cliënt last van slagaderlijk vaatlijden heeft. Dit kun je als verzorgende laten checken door de bloeddrukken in armen en benen te meten. Raadpleeg hiervoor de Vilans protocollen, adviseert Melis: ‘Als je bijvoorbeeld de enkel-arm index meet, dan meet je de bloeddruk in de benen en de armen. De resultaten vergelijk je met elkaar: is de bloeddruk in het been lager dan in de arm? Dan is er een aantoonbare vernauwing, en is er sprake van een doorbloedingsstoornis. Dit kan betekenen dat je minder strak moet zwachtelen, of juist helemaal niet moet zwachtelen, omdat hier een te groot risico aan kleeft. Overleg dit met de arts.’