Gratis? Waar is het addertje onder het gras?

‘Dat vragen heel veel mensen me, maar dat is er niet. Ik doe dit omdat ikzelf veel in contact met zorgverleners kwam. Toen ik mijn twee kinderen verloor, toen mijn vader Alzheimer kreeg, en mijn schoonvader asbestkanker. Ik zag hoe overbelast zorgverleners zijn, ook tijdens mijn werk in de zorg als planner en ad interim bestuurder. Ik kocht dit landgoed in 2022 omdat ik het anders wilde doen.’

Wat moet anders?

‘Op dit moment staat niet de mens centraal in de zorg, maar het systeem, of meer: het geld. Dàt moet anders. Toen mijn vader dementie kreeg, wilde hij maar een ding: bij mijn moeder blijven wonen. Helaas kon dat niet, omdat er te veel geregeld moest worden en het financieringssysteem dit niet toelaat. Dus heeft hij zijn laatste drie maanden op een gesloten afdeling in een verpleeghuis doorgebracht. Op Landgoed de Zwanenhof ben ik een dagbesteding gestart, waarbij we soms moeten puzzelen met de potjes, maar daardoor kan er uiteindelijk wel zorg geregeld worden voor mensen bij wie dit normaal niet kan.’

Zoals?

‘Een dame zorgt continu voor haar man met dementie. Zij komt nu een dag per week bij ons creatief schilderen, om zich weer even zichzelf te voelen, in plaats van mantelzorger. In andere verpleeghuizen is dit algauw onmogelijk, door de kosten. Wij vinden na wat zoeken wél potjes bij de gemeente die dit financieren.’

Dus Landgoed de Zwanenhof heeft meerdere functies: het is een dagbesteding én een vakantieoord voor zorgverleners?

‘Ik zou niet zo snel vakantieoord zeggen, maar meer een oord waar ze op adem kunnen komen. De werkdruk is zo enorm. Ik hoor regelmatig dat verzorgenden een burn-out krijgen, of de zorg verlaten omdat het te zwaar is. Je móet af en toe kunnen bijtanken. In Duitsland kan elke burger zo’n drie keer per jaar naar een rustoord om op te laden, dat wordt zelfs vergoed door de verzekering. Waarom kan dat niet in Nederland?’

Kun je nog iets meer over deze onthaastplek vertellen?

‘We hebben zes kamers per dag beschikbaar en je kunt hier 1-6 nachten gratis verblijven. Met je collega’s, of met één naaste. Eten en drinken wordt geregeld, er wordt elke avond voor je gekookt. Je kunt zelf bepalen hoe je de dagen doorbrengt, maar we bieden ook een dagprogramma met yoga, wandelingen, fietstochten, fysiotherapie… We hebben ook mensen in huis die je kunnen voorlichten over leefstijl en gezond eten, of het aangeven van je grenzen.’

En dit betaal je nu dus uit eigen zak?

‘Eigenlijk wel, ja. Alhoewel het heel erg scheelt dat we met veel vrijwilligers werken. Zoals mensen die uit Oekraïne gevlucht zijn, er wonen hier 90 mensen…’

Negentig??

‘Klopt. Toen de oorlog uitbrak gingen een paar bekenden met een bus naar de grens van Oekraïne om te kijken of ze mensen naar Nederland konden vervoeren. In de eerste bus zaten 37 vluchtelingen, een week later stond de teller op 90. En zij wonen hier nog steeds. Deze Oekraïners leveren graag een bijdrage aan Landgoed de Zwanenhof. Bijvoorbeeld door te koken en kamers schoon te maken. De meesten werken hier in de omgeving en hun kinderen gaan gewoon naar school. Bijna allemaal willen ze weer terug naar huis als dit veilig is.’

Is er veel animo onder zorgverleners voor de ‘gratis vakantie’?

‘Zeker, in een dag hadden we meer dan 400 aanmeldingen. We zitten nu tot januari 2024 vol, en op de wachtlijst staan 1300 mensen. Het is dus een enorm succes.’

Dus het heeft geen nut meer om je op de wachtlijst te laten zetten?

‘Zeker wel, want hoe langer de wachtlijst is, des te groter het signaal: blijkbaar hebben zorgverleners hier echt behoefte aan. Het zou mooi zijn als dit uiteindelijk vergoed kan worden door de basisverzekering. En dat er meer plekken zoals deze geopend worden.’

Maar als je nu op de wachtlijst gaat, kom je ergens in 2036 aan de beurt…

‘Haha, nee dat hoeft niet. Wellicht kunnen we nog een paar kamers erbij openen, zodat we de wachtlijst zo snel mogelijk hebben weggewerkt.’

Aan welke voorwaarden moet je voldoen om er te logeren?

‘Je moet zorgverlener zijn en dit kunnen aantonen. Het maakt niet uit in welke branche je werkt, of het nou VVT of de gehandicaptenzorg is. Verzorgenden, verpleegkundigen, helpenden, artsen… maar ook mensen van de administratie in zorgorganisaties hebben hier gelogeerd. Aan de ene kant is het mooi dat mensen ons weten te vinden, aan de andere kant is het schrijnend dat zo’n plek blijkbaar zo hard nodig is…’

Denk je dat zo’n rustmoment een burn-out of vertrek uit de zorg voorkomt?

‘Nee, dit is natuurlijk een druppel op een gloeiende plaat. Maar als dit structureel wordt ingezet, bijvoorbeeld drie keer per jaar, dan kan het zeker bijdragen aan meer veerkracht en uithoudingsvermogen van zorgverleners. We laten dit nu ook onderzoeken door de Universiteit van Twente, zodat we wetenschappelijk  kunnen aantonen dat het daadwerkelijk werkt.’

Blijf je dit concept zelf betalen?

‘Dit jaar wel, maar voor het komende jaar moeten we onderzoeken hoe we dit gaan financieren. Dus we gaan in gesprek onder anderen verzekeraars, om te kijken uit welk potje dit gaan financieren. Valt het onder respijtzorg, of WMO? Dat gaan we bekijken. Maar dat ik dit blijf voortzetten, staat buiten kijf. Toen mijn kinderen stierven heb ik zo ontzettend veel steun gehad aan de verpleegkundigen. Tijdens corona stonden we te klappen voor het zorgpersoneel, nu lijken we ze te zijn vergeten. Met een verblijf hier hoop ik dat ze de waardering voelen.’

Zou het niet beter zijn als er iets gebeurt waardoor zorgverleners überhaupt geen kuuroord nodig hebben om bij te tanken? Zoals minder werkdruk en minder administratielast?

‘Natuurlijk zou dat mooi zijn, maar als we moeten wachten totdat dát geregeld is… Op dit moment kan ik ze hiermee nu verlichting bieden, en dat doe ik dan ook graag.’

Klik hier om je op de wachtlijst van Landgoed de Zwanenhof te laten zetten >>